"Tsunami" Sonali Deraniyagala

Autorka książki "Tsunami", Sonali Deraniyagala jest rozbitkiem. Cudem uratowana od śmierci, lecz skazana na życie w cieniu wielkiej tragedii. Koszmar Sonali rozpoczął się wraz z uderzeniem w wybrzeża Sri Lanki tsunami, które pochłonęło wszystkich jej najbliższych. To co jej się przytrafiło sama określiła jako "statystyczne nieprawdopodobieństwo". Gdy ludzie widzieli ją krótko po tragedii, nie kryli niedowierzania: "Wszyscy spoglądali na mnie ze zgrozą. Straciła dzieci? I męża, i rodziców? „Popatrzcie na tę biedaczkę, to nie do uwierzenia, że cała jej rodzina zginęła”. Czy to o mnie tak mówią?". Zresztą do niej samej długo nie docierało, że to dzieje się naprawdę.

W swojej książce Deraniyagala opisuje powrót do życia po tych traumatycznych wydarzeniach. Trudno sobie nawet wyobrazić nagłą utratę dzieci, męża, rodziców; a co dopiero naprawdę tego doświadczyć. Kolejne lata to dla kobiety proces godzenia się z losem oraz próba odnalezienia się w zupełnie nowej rzeczywistości. Na stronach "Tsunami" możemy śledzić te zmagania.

Książkę umownie można podzielić na dwie części, odpowiadające formie w jakiej znajduje się główna bohaterka. Pierwsza część jest demonstracją cierpienia po stracie najbliższych. Okres ten w przypadku Sonali należy liczyć w latach. Tsunami dosłownie wyssało z niej życie. Ukojenia szuka w alkoholu, lekach, gotowa jest targnąć się na własne życie. Bez skutku. Panicznie boi się wszystkiego co ma związek z jej dawną szczęśliwą egzystencją. Emocje tu dosłownie pulsują, smutek wyziera z każdej strony, autentyczne cierpienie ściska gardło.

Z kolei druga część poświęcona jest wspomnieniom. Autorka nie skupia się już na sobie, ale na tych co odeszli; na chwilach, które dane im było wspólnie przeżyć. Na myśl o najbliższych nie wpada już w panikę, jest za to spokojna i refleksyjna. Stopniowo z ciężaru pamięć staje się wartością. A to co wcześniej wydawało się niemożliwe, teraz okazuje się realne jak powrót do wspólnego domu w Londynie … po 4 latach nieobecności. 

Jednak pomiędzy tymi fazami dochodzenia do siebie występuje potężna luka. Przełom następuje dosłownie ze strony na stronę. Pod koniec 2005 r. Sonali znajduje się w rozsypce: "po pierwszej rocznicy znów zaczęłam żyć we mgle wódki i ambienu. Znów znalazłam się w łóżku, nie miałam siły wstać". Po czym na następnej stronie następuje niemal cudowne ozdrowienie i związany z tym powrót do Anglii. Oczywiście nie oznacza, że odtąd cały ból zniknął jak ręką odjął, ale trudno nie zauważyć wyraźnej poprawy. Naprawdę czekałam na tą jedyną w swoim rodzaju złotą myśl, na przesłanie albo na powód dzięki któremu Sonali odzyskała chęć do życia. Nie doczekałam się. W mojej ocenie to czego nie opisała autorka miało kluczowe znaczenie zarówno dla niej oraz dla nas, czytelników pragnących wyciągnąć lekcję z tej lektury.

W podziękowaniach Sonali zdradza, że książka napisana została za radą terapeuty (choć wcześniej nie ma słowa o żadnej terapii). To nie pierwszy raz kiedy pisanie okazuje się mieć tak dobroczynny wpływ. Ale i dla innych ten zapis jest równie cenny. Historia Sonali przypomina, że wystarczy moment by stracić wszystko i wszystkich. Jednak z tej fali smutku przebija promyk nadziei - czas jednak leczy rany, a człowiek zdolny jest znieść więcej niż mu się zwykle wydaje. Dlatego autorce równie mocno współczułam co ją podziwiałam i byłam z niej dumna. 

____________________________________________________________

"Tsunami", Sonali Deraniyagala, wyd. Prószyński i s-ka, 260 stron, 2014 r. 

oryg. "Wave"

Moja ocena:  7/10